Prostorno planiranje je strateški i sistematski proces koji podrazumijeva organizovanje, uređenje, zaštitu i aktiviranje prostora na određenom području, regionu ili teritoriji. Prostorno planiranje je metod (instrument) kojim javni sektor utiče na distribuciju aktivnosti i komunikacija u prostoru ali je i instrument za upravljanje fizičkim prostorima s ciljem postizanja različitih društvenih, ekonomskih, ekoloških ali i estetskih ciljeva. Prostorno planiranje je aktivnost koja uključuje formulisanje politika, propisa i planova za usmjeravanje razvoja te načina korišćenja fizičkog prostora sve s ciljem njegove održivosti. Fundament prostornog planiranja jeste optimizacija korišćenja zemljišta, resursa i poboljšanje kvaliteta života stanovnika.
U skladu sa evropskom terminologijom, prostorno planiranje se definiše kao:
- geografski izraz ekonomske, socijalne, kulturne i ekološke politike društva, koje je istovremeno naučna disciplina, ali i administrativna tehnika (vještina) i politika razvijena kao interdisciplinarni i obuhvatni pristup usmjeren ka uravnoteženom regionalnom razvoju i (fizičkoj) organizaciji prostora, u skladu sa sveobuhvatnom strategijom;
- skup metoda koje su široko korišćene u javnom sektoru, da bi se izvršio uticaj na budući razmještaj aktivnosti u prostoru;
- jedan od ključnih instrumenata za uspostavljanje dugoročnog i održivog okvira za socijalni, teritorijalni i ekonomski razvoj, kako unutar zemalja, tako i između njih, čija je primarna uloga da ojača integraciju između sektora kao što su stanovanje, saobraćaj, energetika i industrija, kao i da popravi nacionalne i lokalne sisteme urbanog i ruralnog razvoja, ali tako da uzme u obzir i aspekte zaštite životne sredine.
Prostorno planiranje je sastavni i nerazlučivi dio opšteg sistema planiranja i pojava je savremenog društva. Takođe, prostorno planiranje determiniše ekonomski i tehnički razvoj te se smatra najefikasnijim metodom uklanjanja posljedica stihijskog razvoja.
Prema aktuelnom Zakonu o uređenju prostora i građenju Republike Srpske vrste dokumenata prostornog uređenja su:
Strateški dokumenti prostornog uređenja:
- Prostorni plan Republike Srpske,
- Prostorni plan područja posebne namjene Republike Srpske,
- zajednički prostorni plan za teritorije dviju ili više jedinica lokalne samouprave,
- prostorni plan jedinice lokalne samouprave i
- urbanistički plan.
Sprovedbeni dokumenti prostornog uređenja su:
- zoning plan,
- zoning plan područja posebne namjene,
- regulacioni plan,
- urbanistički projekat i
- plan parcelacije.